Soorten gladiatoren

De meest voorkomende soorten

Er waren vele soorten gladiatoren, maar het meest kwamen de Samniet en de Galliër voor. Hun uitrusting bestond uit dezelfde wapens als die waarmee de Samnieten en Galliërs in hun oorlogen met de Romeinen gewoonlijk vochten.

• De Samniet (in het latijn: samnis) was eerst licht-bewapend, maar werd steeds zwaarder bewapend. Hij droeg een helm met pluim en een vizier, een beenplaat aan zijn linkerbeen tot aan zijn dij, een groot schild en een kort zwaard.
• De Galliër (in het latijn: gallus) was waarschijnlijk eerst ook lichtbewapend, maar kreeg later een steekzwaard, een langwerpig schild en een helm. Zijn naam veranderde in de vroege keizertijd in murmillo of mirmillo. Deze naam is waarschijnlijk afgeleid van een bepaald soort vis, omdat hij vaak vocht tegen de retiarius die hem als het ware in zijn net ving net als een vis. Maar er is ook een theorie dat er op zijn helm een vis stond en dat hij daardoor die naam heeft gekregen.     
• De Thraciër (in het latijn: thraex) verscheen vanaf de tweede eeuw voor Chr. Hij had een klein kromzwaard (in het latijn: sica), een klein meestal rond schild en lage beenplaten.
• De retiarius ('netvechter') had een groot net met een doorsnee van 3 m., een drietand en een dolk. Hij had alleen bescherming om zijn linkerarm en -schouder. Hij had vaak ook nog een plaat van brons over zijn borst.
• De Secutor vocht ook vaak tegen de retiarius die daarom ook de naam kreeg; contraretiarius (letterlijk: contra= tegen retiarius). Hij had een langwerpig schild en een steekzwaard. Hij had een eivormige helm zonder rand en met een metalen kam, waarschijnlijk omdat hij zo minder in het net van de retiarus zou blijven haken.
• Een provocator (vertaling: uitdager) vocht meestal tegen een andere provocator. Hij probeerde onverwachts aan te vallen. Hij had een kort zwaard, een borstpantser, een beenplaat alleen over het linkerbeen en een lang rechthoekig schild.

  Er waren ook soorten die minder voorkwamen:

  • De eques (komt van equus= paard ) vocht alleen tegen een andere eques. 
  • De dimachaerus (‘met twee zwaarden’) was waarschijnlijk een type gladiator dat met zwaarden in beide handen vocht.
  • De essedarius was een lichte wagenstrijder, die met een wagen (essedum of esseda) de arena binnen kwam rijden.
  • De andabatae was een gladiator die ‘blind’ vocht met een helm met gesloten vizier.
  • De laquearius vocht met een lasso.

Overige namen                                                                  

Behalve soorten kregen de gladiatoren ook een naam voor hoe ze vochten of hoe ze leefden, zoals:

• Catervarius, de naam die een gladiator kreeg als hij in een groepje vocht (de naam komt van Caterva wat betekent: groep)
• Fiscalis, de naam die een gladiator kreeg die werd getraind en onderhouden op kosten van de staatskas (de naam komt van fiscus wat betekent: groep).
• Meridianus, de naam die een gladiator kreeg als hij vocht op het midden van de dag na de wilde-dierengevechten in de ochtend. Hij was licht bewapend.
• Ordinarius, de naam die een gladiator kreeg als hij als gewone gladiator in paren vocht.

                              Andabatae                                                                               Murmillo